1. Phẫu thuật Phaco là gì?
Phaco là viết tắt của Phacoemulsification. Phẫu thuật có cơ chế là sử dụng năng lượng sóng âm tần số cao để tán nhuyễn và tách thủy tinh thể đục thành những mảnh nhỏ rồi hút ra ngoài qua một vết mổ nhỏ và thay vào đó bằng một thủy tinh thể nhân tạo để khôi phục thị lực cho người bệnh. Đây là phẫu thuật an toàn, hiệu quả và tối ưu nhất hiện nay để điều trị đục thủy tinh thể.
2. Nên phẫu thuật Phaco vào giai đoạn nào?
Giai đoạn lý tưởng để tiến hành phẫu thuật đục thủy tinh thể khi thị lực của bệnh nhân còn khoảng 3/10 – 4/10. Một số trường hợp đặc biệt bệnh nhân có thể được mổ ở những giai đoạn rất sớm khi thị lực của mắt ở mức 5/10 – 6/10 nếu họ thường xuyên phải lái xe hay làm các công việc đòi hỏi độ chính xác cao. Khi mắc bệnh đục thủy tinh thể bệnh nhân không nên đợi cho đến khi mắt không nhìn thấy mới tiến hành phẫu thuật vì khi đó thủy tinh thể đã quá chín có thể gây biến chứng và làm giảm tỉ lệ thành công cho quá trình phẫu thuật.
3. Nên thay thủy tinh thể loại nào?
Việc lựa chọn thủy tinh thể để thay phụ thuộc vào điều kiện của mắt người bệnh và tình trạng bệnh lý, bên cạnh đó cũng phụ thuộc vào nhu cầu thị giác và kinh tế của bệnh nhân. Những loại thể thủy tinh nhân tạo cao cấp sẽ mang lại cho người bệnh chất lượng thị giác tốt, ổn định. Do vậy, người bệnh cần khám mắt, chụp chiếu kỹ càng trước phẫu thuật Phaco, sau đó bác sĩ căn cứ và các kết quả khám để tư vấn và lựa chọn loại thể thủy tinh nhân tạo phù hợp, hiệu quả nhất với người bệnh.
4. Phẫu thuật Phaco có đau không, có cần khâu và băng mắt sau phẫu thuật?
Phẫu thuật Phaco không đau, không chảy máu, với vết mổ rất nhỏ ở rìa giác mạc chỉ khoảng 2,8mm không cần khâu và băng mắt sau phẫu thuật. Thời gian phục hồi sau mổ rất nhanh.
5. Thị lực sau mổ ra sao? Sau mổ bao lâu thì nhìn thấy?
Thị lực sau mổ phụ thuộc vào tình trạng đáy mắt (võng mạc) của người bệnh đã được khám và nghe bác sĩ tiên lượng trước phẫu thuật. Người bệnh phẫu thuật ở giai đoạn chớm đục thủy tinh thể thường đạt thị lực cao hơn so với mổ ở giai đoạn thủy tinh thể đã bị xơ cứng.
Hầu hết bệnh nhân có thể nhìn thấy ngay trong những ngày đầu sau mổ Phaco. Trường hợp phẫu thuật Phaco ở giai đoạn nhân thủy tinh thể quá cứng thì sau mổ có thể xuất hiện hiện tượng phù giác mạc, người bệnh có thể nhìn mờ, sau khoảng 1-2 tuần tra thuốc mắt theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ hết dần, tầm nhìn trở nên rõ và trong hơn.
6. Người có bệnh lý tiểu đường, cao huyết áp, đáy mắt có thể phẫu thuật Phaco được không?
Phẫu thuật Phaco không có chống chỉ định với bệnh nhân tăng huyết áp, tiểu đường. Tuy nhiên, trước khi thực hiện phẫu thuật Phaco, bệnh nhân cần được khám nội tổng quát (xét nghiệm các chỉ số đường máu, đo huyết áp,…) để chắc chắn rằng sức khỏe đáp ứng được cuộc phẫu thuật. Những bệnh nhân đục thủy tinh thể có kèm bệnh tăng huyết áp, tiểu đường thì phải đảm bảo có chỉ số huyết áp bình thường và chỉ số đường huyết ổn định (dưới 9). Những trường hợp bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, tiểu đường đang ở mức cao, huyết áp không ổn định thì sẽ phải điều trị cho tới khi tình trạng sức khỏe ổn, cho phép thực hiện phẫu thuật.
Trường hợp bệnh nhân có các bệnh lý đáy mắt: Bác sĩ sẽ thảo luận, tiên lượng kết quả phẫu thuật và bệnh nhân sẽ quyết định đồng ý phẫu thuật hay không. Cũng có trường hợp để điều trị bệnh lý tại võng mạc cần bắt buộc thay thủy tinh thể nhân tạo thì mới có thể điều trị bệnh đáy mắt.
7. Có thể chỉ uống thuốc, không mổ thay thủy tinh thể có được không?
Nếu đục thủy tinh thể ở giai đoạn đầu, thường bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc để làm chậm tiến trình đục thủy tinh thể (thuốc chỉ kìm hãm quá trình đục thủy tinh thể, không để quá trình đục tiến triển nhanh chứ không chữa được bệnh). Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ có những lời khuyên cụ thể cho bệnh nhân về thay đổi thói quen sinh hoạt như: đeo kính râm khi ra đường, ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin có lợi cho mắt…
Khi đục thủy tinh thể đã có chỉ định mổ thì bệnh nhân nên mổ càng sớm càng tốt. Việc phẫu thuật đúng thời điểm rất quan trọng vì:
- Tạo điều kiện thuận lợi cho phẫu thuật Phaco
- Thị lực sẽ phục hồi sớm và tốt
- Quá trình mổ an toàn, ít biến chứng trong phẫu thuật.
8. Sau khi phẫu thuật Phaco thay thủy tinh thể, bệnh nhân có cần kiêng kị gì khi ăn uống không?
Theo lời khuyên của các chuyên gia nghiên cứu tại allaboutvision sau phẫu thuật, bệnh nhân ăn uống bình thường, miễn đảm bảo đủ chất. Những thông tin như ăn rau muống gây sẹo lồi, ăn thịt gà gây nhức mắt… đều là thông tin không có căn cứ khoa học. Về ăn uống, bệnh nhân chỉ cần tránh dùng đồ cay nóng và các chất kích thích.
Điều bệnh nhân cần lưu ý là:
- Tra thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ
- Đeo kính bảo vệ mắt cả ngày lẫn đêm trong 3 ngày đầu sau phẫu thuật.
- Không dụi mắt, tránh khói bụi, không để nước tiếp xúc vào mắt mổ.
- Tránh hoạt động nặng hoặc những va chạm trực tiếp với mắt mổ.
- Trong 1 tuần đầu sau mổ, bệnh nhân nên hạn chế đọc báo, xem tivi, đọc báo hoặc làm việc trên máy tính…
- Khám mắt định kỳ tại bệnh viện mắt theo chỉ dẫn của bác sĩ